Gần đây, OpenAI đã tiết lộ một xu hướng đáng lo ngại: nhiều tổ chức có liên hệ với Trung Quốc đang lợi dụng ChatGPT để thực hiện các chiến dịch tuyên truyền, tấn công mạng, và lừa đảo tinh vi.
- Chiến Dịch Ảnh Hưởng Dư Luận: Một số nhóm sử dụng văn bản do AI tạo ra— kể cả dùng ảnh hồ sơ giả để đăng tải nội dung chính trị nhằm kích động căng thẳng trong nội bộ Hoa Kỳ. Có cả chiến dịch đăng tải nội dung ủng hộ cả hai phe về các vấn đề để gây chia rẽ như thuế quan, viện trợ đối ngoại, hay xung đột giữa Trung Quốc và Đài Loan.
- Nhân Vật Giả và Lừa Dối: Một chiến dịch được gọi là “Uncle Spam” (Chú Spam) đã sử dụng ChatGPT để tạo các tài khoản mạo danh cựu chiến binh Mỹ, với tên giả và logo chuyên nghiệp như “Veterans For Justice” để tạo lòng tin giả tạo và gây hoang mang.
- Công Cụ Hỗ Trợ Tội Phạm Trên Mạng: Các tác nhân này còn dùng ChatGPT để xây dựng bot mạng xã hội, viết kịch bản lừa đảo qua email (phishing), tìm kiếm thông tin từ nguồn mở rộng, và thậm chí hỗ trợ kiểm tra phần mềm độc hại—mở rộng khả năng lừa đảo và tấn công mạng.
OpenAI đã hành động bằng cách chặn hàng chục tài khoản độc hại—trong đó có bốn trong số mười chiến dịch lớn nhất được xác định có liên hệ với Trung Quốc. Tuy nhiên, mối lo ngại lớn nhất nằm ở hệ lụy lâu dài: các hoạt động này có thể khai thác lòng tin của công chúng, đặc biệt là những người cao niên dễ trở thành nạn nhân nhất.
Ai Là Nạn Nhân?
- Công Chúng Mỹ: Các chiến dịch thao túng thông tin nhắm đến việc gây chia rẽ, khiến người dân nghi ngờ chính quyền, cộng đồng, và cả nội dung họ thấy trên mạng.
- Người Cao Niên: Các chiêu trò lừa đảo kiểu “ông/bà nội ơi cứu con!” ngày càng tinh vi nhờ AI. Những kẻ gian có thể giả giọng người thân, tạo video hoặc tin nhắn khẩn cấp để lừa gạt qua điện thoại hoặc mạng xã hội.
Người cao niên—vốn không quen với công nghệ AI—đã bị thiệt hại hàng tỷ đô la vì các hình thức lừa đảo này. Theo ước tính năm 2023, tổng số thiệt hại đã lên tới 10 tỷ USD, phần lớn là nhóm người cao niên.
Cách Bảo Vệ Cộng Đồng Mỹ, Đặc Biệt Là Người Cao Niên
- Nhận Diện Dấu Hiệu Lừa Đảo Dùng AI
- Tin nhắn với giọng nói/video từ người thân báo tin khẩn—hãy xác minh bằng cách gọi thẳng cho người thân theo số điện thoại bạn đã có.
- Chiêu trò gây cảm xúc mạnh: nếu ai đó yêu cầu “hành động ngay” hoặc “giữ bí mật”, rất có thể đó là lừa đảo.
- Tạm Dừng & Xác Minh
- Đừng chuyển tiền hoặc mua thẻ quà tặng nếu chưa xác minh được danh tính và người thật sự nhận.
- Tăng Cường Kiến Thức Kỹ Thuật Số
- Khuyến khích người lớn tuổi cài đặt ứng dụng chặn lừa đảo, lọc tin giả trên mạng xã hội, và nhận diện các cuộc gọi giả mạo.
- Hướng dẫn cách phân biệt email lừa đảo, liên kết độc hại, và yêu cầu chia sẻ thông tin cá nhân.
- Nâng Cao Nhận Thức Cộng Đồng
- Gia đình, người thân, bạn bè nên thường xuyên trò chuyện với người cao niên về nguy cơ bị lừa đảo.
- Các nguồn trợ giúp: AARP, BBB (Better Business Bureau), và văn phòng Tổng Chưởng Lý Tiểu Bang đều có tài liệu và kênh báo cáo về những vụ lừa đảo.
- Cập Nhật Thông Tin về Trí Tuệ Nhân Tạo (AI-Artificial Intelligence)
- Khi tội phạm trên mạng bắt đầu sử dụng AI, chúng ta cũng cần cập nhật cách phòng chống. Hãy ghi danh và nhận tin từ các tổ chức uy tín của chính phủ, ngân hàng, hoặc cơ quan bảo vệ người tiêu dùng.
Dù ChatGPT và công nghệ AI mang đến nhiều lợi ích, chúng cũng đang bị các tổ chức liên kết với Trung Quốc lợi dụng để thao túng thông tin, tạo kịch bản lừa đảo bằng cách giả mạo là người thân. Người dân Mỹ cần đề cao cảnh giác, đặc biệt là người cao niên nên đặt trọng tâm vào các biện pháp phòng vệ. Sự cảnh giác, xác minh thông tin, và đối thoại cởi mở trong gia đình và cộng đồng giúp người thân tránh trở thành nạn nhân.
-Nguyễn Bách Khoa-
Nguồn Tham Khảo: