Ngày 30 tháng 4 năm 1975. Sài Gòn thất thủ. Trong cơn hỗn loạn, khói lửa và tiếng trực thăng vang vọng trên đầu, một cô bé mười tuổi tên Linh bị cuốn trôi khỏi tất cả những gì thân quen. Vũng Tàu – quê hương của em – không còn là chốn bình yên bên bờ biển nữa, mà đã trở thành nơi khởi đầu cho một hành trình không định trước.
Giữa dòng người chen lấn điên cuồng tìm đường thoát thân, Linh lạc mất cha mẹ và hai em nhỏ. Bị xô đẩy bởi đám đông, em được đưa lên một chiến hạm của Hải Quân Hoa Kỳ – chỉ có một mình. Giữa những người xa lạ, đôi bàn tay nhỏ bé của em nắm chặt lan can thép lạnh lẽo khi con tàu dần rời xa mảnh đất em từng gọi là nhà. Linh còn chưa kịp khóc. Những giọt nước mắt sẽ đến sau đó.
Em đặt chân đến trại tị nạn Camp Pendleton cùng hàng ngàn người Việt khác. Trong sự bối rối và im lặng, Linh lang thang giữa biển người cho đến khi một cặp vợ chồng người Việt cũng có mặt trên cùng chuyến tàu nhìn thấy em. Họ thấy trong đôi mắt Linh hình bóng của người con gái mà họ không thể mang theo. Vì lòng trắc ẩn và nỗi đau mất mát, họ quyết định nhận nuôi Linh như con ruột của mình.
Tại Mỹ, Linh lớn lên trong vòng tay của gia đình mới – cha mẹ nuôi yêu thương em, nuôi dạy Linh và cho em tất cả cơ hội để thành công. Linh học tiếng Anh, hoà mình vào các lễ hôi truyền thống ở Mỹ, tốt nghiệp đại học và trở thành kỹ sư làm việc tại Silicon Valley. Linh được nhiều bạn đồng nghiệp ngưỡng mộ vì sự kiên cường, thông minh và nụ cười hiền lành.
Nhưng sâu thẳm bên trong, có một nỗi đau mà thời gian không thể chữa lành.
Nhiều năm trôi qua, hy vọng cũng mờ dần – nhưng chưa bao giờ tắt hẳn. Linh đã nhiều lần trở lại Việt Nam, lang thang trên những con phố thuở ấu thơ ở Vũng Tàu. Nhưng cảnh vật đã thay đổi. Những con hẻm nhỏ, mái nhà lợp ngói mà con bé 10 tuổi từng vui đùa không còn nữa. Khách sạn giờ đây mọc lên thay cho những căn nhà gia đình xưa cũ. Khách du lịch đi lại nơi những đứa trẻ từng chạy chân trần. Không khuôn mặt quen thuộc nào. Không ai còn nhớ gia đình từng sống trong ngôi nhà với cánh cửa màu xanh gần biển.
Linh tìm kiếm qua hồ sơ địa phương, ảnh cũ, thậm chí đến các nhà thờ và trường học. Tất cả đều vô vọng.
Có nỗi cô đơn không phải vì không có ai bên cạnh, mà vì không biết mình đến từ đâu. Linh, giờ đây gần 60 tuổi, vẫn cảm thấy trống vắng ấy. Cha mẹ mình là ai? Liệu họ đã chết trên biển khi tìm đường vượt biên sau này? Họ có đau đớn? Có buồn khổ? Họ còn sống không? Họ có bao giờ tự hỏi con gái mình đã ra sao?
“Tôi sống một cuộc đời có nhiều điều đáng quý,” Linh từng nói trong yên lặng, “nhưng tôi cũng sống với một cái tên gọi không có quá khứ.”
Linh không biết cha mẹ mình còn sống hay đã mất. Không biết mình có cháu chắt nào đang sống đâu đó bên kia đại dương. Thỉnh thoảng, em mơ thấy bàn tay của một người phụ nữ nắm lấy tay em, dắt em đi qua đám đông, hay tiếng cười của đứa em trai vang vọng trong ngôi nhà giờ đây chỉ là ký ức.
Năm mươi năm đã trôi qua. Cuộc chiến kết thúc, nhưng sự im lặng vẫn kéo dài. Có thể một ngày nào đó, bằng một phép lạ nào đó, Linh sẽ gặp một gương mặt, một cái tên, một câu chuyện mở ra sự thật. Cho đến lúc ấy, Linh vẫn sống, vẫn hy vọng và vẫn ghi nhớ – bởi có những câu chuyện, dù chưa được kết thúc, vẫn quá đỗi đậm nét để không bị lãng quên.
-Lê Nguyễn Thanh Phương-