Chính phủ Liên bang Hoa Kỳ chính thức đóng cửa một phần vào ngày 1 tháng 10 năm 2025, sau khi Quốc hội không thông qua dự luật ngân sách mới hoặc “biện pháp tạm thời” (continuing resolution – CR). Dù vậy, trợ cấp An Sinh Xã Hội (Social Security) và Medicare vẫn được chi trả đúng hạn, nhưng một số dịch vụ hành chính bị trì hoãn, nhân viên bị tạm nghỉ (furlough), và nhiều chương trình hỗ trợ dinh dưỡng hoặc phúc lợi xã hội có nguy cơ thiếu kinh phí nếu tình trạng kéo dài.
Tại sao chính phủ ngưng hoạt động – “Shutdown”?
Chính phủ Liên bang hoạt động dựa trên 12 dự luật ngân sách thường niên. Nếu Quốc hội không thông qua kịp thời các dự luật này hoặc không phê chuẩn biện pháp ngân sách tạm thời (CR), thì ngân sách bị gián đoạn. Theo Đạo Luật Chống Thâm Hụt (Antideficiency Act), các cơ quan chính phủ bắt buộc phải tạm dừng mọi hoạt động không thiết yếu cho đến khi có ngân sách mới. Chỉ những hoạt động “thiết yếu” liên quan đến bảo vệ tính mạng hoặc tài sản quốc gia mới được phép tiếp tục.
Năm nay (năm tài khóa 2026), Quốc Hội đã không đạt thỏa thuận trước thời hạn 1/10, dẫn đến việc chính phủ tạm đóng cửa.
Lần “shutdown” gần nhất xảy ra khi nào?
Lần gần nhất chính phủ Hoa Kỳ bị đóng cửa kéo dài từ ngày 22/12/2018 đến 25/1/2019, tổng cộng 35 ngày – dài nhất trong lịch sử Hoa Kỳ.
Shutdown ở cấp nào?
Shutdown chỉ xảy ra ở cấp Liên Bang (Federal). Các tiểu bang vẫn hoạt động bình thường, nhưng nhiều chương trình do tiểu bang quản lý phụ thuộc vào nguồn tài trợ liên bang có thể bị ảnh hưởng, đặc biệt nếu tình trạng kéo dài và nguồn dự trữ ngân sách của tiểu bang cạn kiệt.
Trợ cấp An Sinh Xã Hội (Social Security) có bị ảnh hưởng không?
Không. Các khoản lương hưu, SSDI, SSI vẫn tiếp tục được chi trả đúng hạn, vì đây là chi tiêu bắt buộc (mandatory spending) được tài trợ bằng quỹ tín thác (trust funds) và luật hiện hành.
Tuy nhiên, một số dịch vụ hành chính của Cơ Quan An Sinh Xã Hội (SSA) sẽ bị ảnh hưởng:
- Vẫn hoạt động:
- Ghi danh nhận trợ cấp mới.
- Giải quyết các thay đổi liên quan đến chi trả (địa chỉ, tài khoản ngân hàng, báo tử, người đại diện nhận tiền).
- Cấp thẻ An Sinh Xã Hội (gốc hoặc thay thế).
- Tạm dừng hoặc hạn chế:
- Cấp thư xác minh quyền lợi (benefit verification letters).
- Chỉnh sửa hồ sơ không liên quan trực tiếp đến việc chi trả.
- Một số yêu cầu của bên thứ ba.
- Cấp thẻ Medicare mới (vì do SSA quản lý).
Kết quả là các văn phòng địa phương vẫn mở cửa, nhưng phục vụ chậm hơn và thời gian chờ đợi lâu hơn.
Các văn phòng địa phương của SSA có đóng cửa không?
Không. Hầu hết văn phòng An Sinh Xã Hội địa phương vẫn mở cửa, chỉ giảm quy mô nhân sự và dịch vụ. Người dân nên ưu tiên thực hiện thủ tục online để tránh xếp hàng dài hoặc chậm trễ.
Nhân viên liên bang bị ảnh hưởng thế nào?
Các cơ quan chính phủ sẽ:
- Tạm nghỉ (furlough) những nhân viên “không thiết yếu”.
- Giữ lại những nhân viên “thiết yếu” để vận hành các hoạt động bắt buộc theo luật.
Ví dụ:
- Bộ Y-Tế & Dịch Vụ Nhân Sinh (HHS) – khoảng 41% nhân viên bị tạm nghỉ.
- Cơ quan An Sinh Xã Hội (SSA) – khoảng 6.197/51.825 nhân viên bị tạm nghỉ.
Medicare & Medicaid trong thời gian shutdown
Các khoản chi trả y tế vẫn tiếp tục, vì đây là chương trình bắt buộc. Tuy nhiên, dịch vụ hỗ trợ khách hàng hoặc xử lý hồ sơ cá nhân bị chậm. Người thụ hưởng có thể phải chờ lâu hơn khi gọi tổng đài hoặc yêu cầu giải quyết hồ sơ.
Chương trình dinh dưỡng & trợ cấp cho phụ nữ, trẻ em bị ảnh hưởng ra sao?
- WIC (Women, Infants, and Children) – chương trình không phải chi tiêu bắt buộc, phụ thuộc vào ngân sách hàng năm. Bộ Nông nghiệp (USDA) có thể duy trì hoạt động vài ngày đến 1–2 tuần bằng quỹ dự trữ, nhưng nếu shutdown kéo dài, nhiều tiểu bang có thể tạm ngưng cấp phát.
- SNAP (Tem phiếu thực phẩm) và các chương trình bữa ăn học đường có thể duy trì ngắn hạn, nhưng quy trình hành chính sẽ bị ảnh hưởng.
- TANF (Trợ cấp cho gia đình nghèo) cũng có nguy cơ bị trì hoãn nếu ngân sách liên bang chưa được hoàn lại cho tiểu bang.
Nếu shutdown kéo dài, điều gì có thể xảy ra?
- Dịch vụ bị tê liệt: giải quyết hồ sơ trợ cấp, kháng cáo, khiếu nại, hoặc thay đổi thông tin cá nhân chậm.
- Chương trình WIC bị ngưng: ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe mẹ và trẻ em.
- Y-tế công cộng suy yếu: CDC, NIH và các cơ quan y tế phải tạm ngưng phần lớn nghiên cứu và giám sát bệnh dịch.
- Các tiểu bang gặp khó khăn ngân sách: khi không nhận được hoàn trả từ liên bang, họ phải tự xoay xở tạm thời.
Hỏi & Đáp
Hỏi: Trợ cấp An Sinh Xã Hội có ngừng không?
Đáp: Không, vẫn được chi trả bình thường.
Hỏi: Shutdown chỉ ở cấp liên bang?
Đáp: Đúng. Nhưng các chương trình tiểu bang có tài trợ liên bang có thể bị ảnh hưởng.
Hỏi: Sao không để chính phủ hoạt động tạm thời?
Đáp: Vì Đạo Luật Antideficiency cấm chi tiêu khi chưa có ngân sách hợp pháp.
Làm sao để chấm dứt shutdown?
Quốc hội phải thông qua:
1️. Dự luật ngân sách chính thức, hoặc
2️. Biện pháp tạm thời (Continuing Resolution) để tiếp tục cấp ngân sách ngắn hạn trong khi thương lượng tiếp.
Kết luận dành cho người hưởng trợ cấp & gia đình
Các khoản An Sinh Xã Hội, SSI, Medicare, Medicaid vẫn được chi trả đúng hạn, nhưng người dân nên:
- Thực hiện thủ tục trực tuyến (online) sớm để tránh bị chậm trễ.
- Theo dõi thông báo từ các cơ quan tiểu bang về SNAP/WIC.
- Chuẩn bị tinh thần cho thời gian chờ lâu hơn khi liên lạc với các cơ quan liên bang.
Nếu shutdown kéo dài, các khoản tiền vẫn đến, nhưng dịch vụ hỗ trợ và hành chính sẽ chậm lại rõ rệt — ảnh hưởng trực tiếp đến hàng triệu người cao niên và gia đình có thu nhập thấp trên toàn nước Mỹ.
-Lê Nguyên Vũ-
Tài Liệu & Nguồn Tham Khảo
- Cơ quan An Sinh Xã Hội (SSA): Kế hoạch hoạt động khi shutdown (FY2026 SSA Contingency Plan)
- Bộ Y tế & Dịch vụ Nhân sinh (HHS/CMS): Kế hoạch nhân sự khi shutdown (HHS Contingency Staffing Plan)
- Bộ Nông nghiệp (USDA/FNS): Hướng dẫn chương trình WIC & SNAP trong thời gian shutdown
- Washington Post: “WIC at Risk During Government Shutdown”
- Reuters: “Public Health Workers Furloughed in U.S. Shutdown”
- GAO: “Antideficiency Act – Background and Enforcement”
- CRS (Congressional Research Service): “Government Shutdowns: Causes, Processes, and Effects”
- ABC News: “Timeline of the 2018–2019 Government Shutdown”